سنگ به طور گسترده ای به عنوان یکی از مقاوم ترین و زیباترین مصالح مورد استفاده در ساخت نمای ساختمان شناخته می شود. با این حال شوره زدن سنگ نما می تواند منجر به خراب شدن این نماها شود. این مقاله به بررسی علل زیربنایی پوسته پوسته شدن در نماهای سنگی می پردازد و راه حل های بالقوه ای را برای رفع این مشکل بررسی می کند.
علت سفیدک یا شوره زدن سنگ نما چیست؟
پدیده شوره یا ظاهر شدن بقایای سفید رنگ در سطوح بیرونی ساختمان ها را می توان به چندین عامل نسبت داد. برای رسیدگی موثر به این موضوع، ابتدا باید علل وقوع آن را مشخص کرد. بسیاری از افراد مشاهده کرده اند که نماهای سنگی و آجری اغلب در طول زمان یک لایه سفید ایجاد می کنند که در درجه اول به دلیل تجمع نمک هایی است که جذابیت زیبایی شناختی سازه را کاهش می دهد.
این مسئله به ویژه در مناطق با رطوبت زیاد شایع است، زیرا یافتن رسوبات مشابه در سطوح داخلی آجرکاری یا کفپوش غیر معمول است. با این حال، احتمال تشکیل چنین رسوباتی در سطوح خارجی، از جمله پارکینگ ها، به طور قابل توجهی بیشتر است.
در نتیجه، رطوبت به عنوان یک عامل مهم در ایجاد این باقی مانده سفید ظاهر می شود. به طور خلاصه، چهار عنصر کلیدی در این پدیده نقش بسزایی دارند:
وجود نمک‌های محلول در مصالح ساختمانی که می‌توانند در شرایط خاص متبلور شوند، رطوبتی که حرکت این نمک‌ها به سطح را تسهیل می‌کند، ماهیت متخلخل سنگ‌ها و آجرها که اجازه می‌دهد. نمک های محلول برای مهاجرت به بیرون، و پتانسیل وجود نمک زیاد در خاکی که ساختمان در آن قرار دارد، که می تواند منجر به جذب نمک ها از طریق موادی مانند سیمان و آجر شود.
علت شوره زدن آجر نما
پدیده سفیدک یا شوره زدن آجر نما در درجه اول به وجود نمک های محلول مختلف در خود آجر نسبت داده می شود. از نمونه های قابل توجه این نمک ها می توان به سولفات سدیم، سولفات کلسیم و سولفات منگنز اشاره کرد. علاوه بر این، ملات سیمان حاوی طیف وسیعی از نمک های محلول است که می تواند به این موضوع کمک کند.
هنگامی که آجر همراه با ملات سیمان استفاده می شود، رطوبت آزاد شده توسط ملات می تواند در آجرها نفوذ کند و در هنگام تبخیر، این رطوبت منجر به ایجاد پوسته پوسته شدن روی سطح می شود. حتی در مواردی که غلظت نمک در آجر حداقل است، ظرفیت بالای جذب آب آجر می تواند مهاجرت نمک ها از ملات سیمان به سطح آجر را در طول فرآیند تبخیر تسهیل کند.
راه های جلوگیری از شوره زدن سنگ نما
- انتخاب مواد مناسب در کاهش شوره در سنگ نما بسیار مهم است، زیرا استفاده از مواد نامناسب عامل مهمی است. مصالح ساختمانی، از جمله شن و ماسه و … ، از مکان‌های مختلفی تهیه می‌شوند و انتخاب آن‌هایی که فاقد نمک هستند ضروری است. پیروی از این دستورالعمل می تواند به طور قابل توجهی بروز شوره در نمای ساختمان را کاهش دهد.
- هنگام تهیه ملات برای نصب سنگ، اطمینان از تازه بودن آب مصرفی ضروری است، زیراوجود نمک می تواند منجر به شوره زدن هم در ملات و هم در سنگ شود.
- شستن شن و ماسه با آب شیرین قبل از استفاده ضروری است، زیرا ماسه در نظر گرفته شده برای ملات ممکن است حاوی نمک باشد که می تواند بر یکپارچگی مخلوط تأثیر منفی بگذارد.
- نوع سیمان استفاده شده یک عامل حیاتی در جلوگیری از شوره زدن سنگ نما است. معماران باتجربه اغلب ملات، ماسه و سیمان انتخابی خود را بر روی یک بخش نیم متری اعمال می کنند و متعاقباً پس از دو تا سه روز آن را برای هر گونه نشانه ای از پوسته ریزی بررسی می کنند. در صورت مشاهده شوره زدن، آنها نوع دیگری از سیمان را انتخاب می کنند.
- شواهد تجربی نشان می‌دهد که استفاده از پیچ‌ها، پین‌ها و صفحات در طول فرآیند نصب می‌تواند به طور قابل‌توجهی احتمال جرم‌گیری سنگ را کاهش دهد.
- شستن سنگ ها یک تا دو هفته پس از نصب یک عمل مهم است، زیرا به از بین بردن اثرات رطوبت از ملات کمک می کند و از انتقال املاح به سطح سنگ جلوگیری می کند و در نتیجه یکی از علل اولیه شوره زدن سنگ برطرف می شود.
- وجود تخلخل و منافذ بزرگ در سنگ می تواند مسائل شوره زدن را تشدید کند. اگر این منافذ به اندازه کافی با موادی مانند رزین یا اپوکسی پر نشده باشند، رطوبت می تواند به این شکاف ها نفوذ کند و منجر به افزایش شوره سنگ نما شود.
در نتیجه، عوامل اولیه در جرم گیری سنگ شامل نوع سیمان، کیفیت ملات (شامل ماسه و سیمان)، آب مصرفی و خود سنگ است که همه این موارد باید به دقت ارزیابی شوند.
بی توجهی به این ملاحظات ممکن است منجر به ایجاد سفیدک و شوره زدن بر روی سنگ های مورد استفاده در ساخت و ساز، به ویژه سنگ تراورتن شود.
آیا می توان سنگی یافت که شوره نزند؟
نمی توان اطمینان داد که یک سنگ خاص از پتانسیل ایجاد شوره عاری است. عامل اصلی که به این موضوع کمک می کند خود سنگ نیست. مواردی ذکر شده است که سنگ های مرغوب مانند تراورتن عباس آباد در محیط های خشک شوره زدن را نشان می دهند که نشان می دهد نمی توان تضمین کرد که هیچ سنگی کاملاً عاری از شوره و سفیدک است. بنابراین، در نظر گرفتن دقیق عوامل ذکر شده می تواند به حداقل رساندن احتمال شوره سنگ انتخاب شده کمک کند.
تشکیل رسوبات نمک و معدنی که از تبخیر آب در ملات پشت سنگ و ترکیبات ذاتی داخل ساختمان سنگ به وجود می آید، مسئول پوسته پوسته شدن مشاهده شده در سطح آن است. شوره زدن سنگ یک اتفاق طبیعی است، زیرا سنگ ها از مواد طبیعی تشکیل شده اند که شامل ترکیباتی مانند سولفات سدیم و کلسیم است. همچنین نوع ملات بکار رفته در پشت سنگ نقش بسزایی در این پدیده دارد.
بروز شوره در سنگ نما اغلب به تأثیرات خارجی مانند ملات و سیمان نسبت داده می شود. شوره زدن در لبه های سرامیک نشان دهنده عوامل خارجی است، در حالی که شوره زدن از مرکز ممکن است نشان دهنده مشکلات درون خود سنگ یا سرامیک باشد.
بروز شوره در سنگ عمدتاً در نمای بیرونی ساختمان ها و در مناطقی با رطوبت بالا مشاهده می شود. در نتیجه، رطوبت به عنوان یک عامل مهم در شوره زدن سنگ ظاهر می شود. برای ارزیابی جامع علل این پدیده، عوامل متعددی را می توان شناسایی کرد:
- وجود نمک در بافت سنگ در نمای ساختمان
- تراکم سنگ ها (با سنگ هایی با تراکم کمتر احتمال شوره زدن را کاهش می دهند)
- وجود منافذ باز در سطح سنگ
- وجود نمک در خاکی که ساختمان در آن قرار دارد
نحوه از بین بردن شوره سنگ
رفع شوره از نماهای آجری و سطوح سنگی، علیرغم مشابه بودن علل زمینه ای، متد های متفاوتی را شامل می شود. این بحث مروری مختصر از تکنیک های به کار گرفته شده برای از بین بردن این رسوبات ناخوشایند ارائه می دهد.
تمیز کردن سفیدک ها
در مراحل اولیه تشکیل شوره، رسوبات نسبتاً نرم هستند که امکان حذف آنها را با استفاده از پارچه های درشت بافت فراهم می کند. در موارد خاص، استفاده از آب با فشار بالا نیز ممکن است برای تسهیل فرآیند تمیز کردن توصیه شود.
استفاده از برس
یک روش جایگزین برای رسیدگی به این رسوبات شامل استفاده از یک برس همراه با فشار آب است. با این حال، بسیار مهم است که برای جلوگیری از آسیب رساندن به سطح سنگ، احتیاط کنید، زیرا رطوبت بیش از حد می تواند مسئله شکوفه را تشدید کند.
استفاده از شوینده ها
برخی از افراد برای از بین بردن رسوبات نمک از سطوح سنگ به استفاده از شوینده های قوی مانند پاک کننده های مبتنی بر نمک متوسل می شوند. توجه به این نکته ضروری است که چنین موادی می توانند بر ظاهر سنگ تأثیر منفی بگذارند و استفاده از آن ها به طور کلی منع می شود.
استفاده از مواد نانو
برای کسانی که با فناوری نانو آشنا هستند، استفاده از نانو ضد شوره سنگ می تواند به طور قابل توجهی آب گریزی در سنگ را افزایش دهد. این محلول ضد شوره با به حداقل رساندن جذب آب به کاهش تشکیل نمک های محلول کمک می کنند و در نتیجه از بروز شوره بر روی سطح سنگ جلوگیری می کنند. در نتیجه، به عنوان یکی از راه حل های موثر ضد شوره عمل می کنند.
